Αθήνα, 30 Ιουνίου 2021
Η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς «παίζει» με ανοιχτά δεδομένα
Νέα πλατφόρμα για δημόσιες συμβάσεις κατασκευαστικών έργων
Μια νέα Βάση Ανοιχτών Δεδομένων για δημόσιες συμβάσεις τεχνικών- κατασκευαστικών έργων σε δήμους της Περιφέρειας Αττικής παρουσιάζει η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς (ΔΔ-Ε), η οργάνωση που στοχεύει στον περιορισμό φαινομένων διαφθοράς στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, στο πλαίσιο του προγράμματός της «Σύμφωνο Ακεραιότητας». Η δημιουργία μιας πιλοτικής πλατφόρμας ανοιχτού κώδικα για δημόσιες συμβάσεις (https://open-data.integritypact.gr/) κινείται στην κατεύθυνση ενίσχυσης της διαφάνειας αφενός ενθαρρύνοντας την ενημέρωση των πολιτών γύρω από το θέμα και αφετέρου ενισχύοντας την κοινωνική λογοδοσία φορέων και θεσμών που συνδέονται με την εκτέλεση αυτών.
«Ζούμε σε μια εποχή που η ανάγκη για διαφάνεια και ακεραιότητα στον κρίσιμο τομέα των δημοσίων συμβάσεων αναδύεται ολοένα και πιο έντονα κυριαρχώντας στον δημόσιο διάλογο. Η πληροφόρηση αποτελεί τη βάση μιας κοινωνίας που βρίσκεται σε επαγρύπνηση και η δημόσια διάθεση τεκμηριωμένων στοιχείων συνιστά το κλειδί σε αυτό», δηλώνει ο Ιωάννης Σουφλής, Σύμβουλος Εκμάθησης και Καινοτομίας του προγράμματος «Σύμφωνο Ακεραιότητας» προσθέτοντας «Με αυτή την πεποίθηση, η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς ανέλαβε την πρωτοβουλία ανάπτυξης μιας πλατφόρμας που θα αναδεικνύει ενδιαφέρουσες πληροφορίες για δημόσιες συμβάσεις κατασκευαστικών έργων, ενός σημαντικού πεδίου εξελίξεων για τη χώρα, με σοβαρές οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις».
Οι δημόσιες συμβάσεις συνιστούν ένα βασικό μέσο κατανομής, απορρόφησης, αλλά και αποτελεσματικής και αποδοτικής αξιοποίησης κονδυλίων στα κράτη-μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των φορολογούμενων πολιτών μέσω της υλοποίησης δημόσιων έργων και της διάθεσης αγαθών ή υπηρεσιών. Δεν πρόκειται για έναν τεχνικό όρο αλλά για μια έννοια ουσίας που οφείλουμε να κατανοήσουμε και να υπερασπιστούμε μέσα από ανοιχτές διαδικασίες στο όνομα μιας ενδυναμωμένης δημοκρατίας. Το γεγονός αυτό γίνεται ιδιαίτερα σημαντικό εν όψει και των αναμενόμενων εισροών κονδυλίων από διάφορες ευρωπαϊκές πηγές, όπως π.χ. το ΕΣΠΑ 2021-2027, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Η ορθή και αποτελεσματική αξιοποίηση των χρημάτων αυτών αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα για την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη της χώρας, ειδικά μετά από την δεκαετή περίοδο της οικονομικής κρίσης και την εκδήλωση της πανδημίας COVID-19.
Η νέα βάση ανοιχτών δεδομένων «Ανοιχτά Δεδομένα & Δημόσιες Συμβάσεις» συγκεντρώνει και παρουσιάζει πληροφορίες για 139-σε πρώτη φάση-συγχρηματοδοτούμενα από ευρωπαϊκούς πόρους τεχνικά έργα που υλοποιούνται στον νομό Αττικής στο πλαίσιο του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αττική 2014-2020». Μεταξύ των έργων που παρουσιάζονται στην πλατφόρμα είναι το μεγάλο έργο αντιπλημμυρικής θωράκισης στους δήμους Μοσχάτου-Ταύρου και Νίκαιας-Αγ. Ιωάννη-Ρέντη με Αναθέτουσα Αρχή την Περιφέρεια Αττικής, όπου εφαρμόζεται το Σύμφωνο Ακεραιότητας.
Πόσο κοστίζει ένα δημόσιο έργο; Πόσο καθυστερεί η υλοποίησή του; Τι ισχύει για τις μεγάλες εκπτώσεις των αναδόχων που επηρεάζουν το τελικό αποτέλεσμα ως προς τον χρόνο παράδοσης και την ποιότητά του;
Η πλατφόρμα παρέχει σχετικές πληροφορίες με έναν φιλικό προς τον χρήστη τρόπο και ταυτόχρονα καινοτομεί παρουσιάζοντας για πρώτη φορά μία σφαιρική πληροφόρηση για το οικονομικό σκέλος δημοσίων συμβάσεων τεχνικών έργων, όπως για τον προϋπολογισμό δημοπράτησης, τον αριθμό των υποψήφιων αναδόχων (εταιριών, φορέων ή κοινοπραξιών) που τα διεκδίκησαν συμμετέχοντας σε διαγωνιστική διαδικασία ,καθώς και για τη μέση έκπτωση που προσέφεραν. Επίσης, διαθέτει συγκεντρωμένα βασικά επίσημα έγγραφα για κάθε έργο (ένταξη, διακήρυξη και σύμβαση) και ενημερώνει τον χρήστη για το είδος ανάθεσής του (απευθείας ανάθεση, ανοιχτός διαγωνισμός κ.α). Τέλος, παρουσιάζει συγκεντρωτικά στατιστικά στοιχεία γύρω από τα έργα, μέσα από γραφήματα, διευκολύνοντας περαιτέρω την ενημέρωση του ενδιαφερόμενου επισκέπτη.
«Η πλατφόρμα απευθύνεται στο σύνολο των πολιτών που θα ήθελαν να ενημερωθούν ενώ θα μπορούσε ταυτόχρονα να αποτελέσει δυνητική βάση για έρευνα σε ακαδημαϊκό ή δημοσιογραφικό επίπεδο», υπογραμμίζει ο κ. Σουφλής. Παράλληλα τονίζει πως πρόκειται για ένα εύχρηστο, χρήσιμο και δωρεάν διαθέσιμο εργαλείο στα χέρια των θεσμικών φορέων, όπως για παράδειγμα των Διαχειριστικών Αρχών, που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες του ανοιχτού κώδικα ενοποιώντας τις πληροφορίες του συνόλου των έργων τους σε μία πλατφόρμα.
Τα δεδομένα που παρουσιάζονται στη νέα πλατφόρμα της ΔΔ-Ε αποτελούν δημόσια πληροφορία που βρίσκεται αναρτημένη σε ιστοτόπους της Δημόσιας Διοίκησης κάνοντας πιο απαιτητική την πρόσβαση σε αυτή και πιο σύνθετη τη διαμόρφωση μιας συνολικής εικόνας για τον χρήστη.
Η συλλογή των παρόντων δεδομένων της πλατφόρμας έγινε από τον ιστότοπο www.anaptyxi.gov.gr με τη συνδρομή της Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Αττικής (ΕΥΔΕΠ Αττικής) μέσα από το σχετικό Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (ΟΠΣ).
Η Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς (ΔΔ-Ε) αποτελεί ένα από τα τμήματα της Διεθνούς Διαφάνειας, ενός παγκόσμιου μη κερδοσκοπικού κινήματος με όραμα και στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα μέσα από τον περιορισμό φαινομένων κακοδιαχείρισης και διαφθοράς υλοποιώντας προγράμματα και προτείνοντας την εφαρμογή καλών πρακτικών σε διάφορους τομείς.
Το πρόγραμμα «Σύμφωνο Ακεραιότητας» της ΔΔ-Ε, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύσσεται η παρούσα Βάση Ανοιχτών Δεδομένων για Δημόσιες Συμβάσεις, εφαρμόζεται σε δημόσια σύμβαση αντιπλημμυρικού έργου Α’ προτεραιότητας σε δύο μεγάλους δήμους με Αναθέτουσα Αρχή την Περιφέρεια Αττικής. Εντάσσεται στο έργο “INTEGRITY PACTS-Civil Control Mechanisms for Safeguarding EU funds, Phase 2″, που εκπονείται με χρηματοδότηση της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης της Ε.Ε. (DG Regional Policy) σε 11 συνολικά χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από τον Δρ. Ιωάννη Σουφλή, 